410- KHẨU HÀNH THIỆN: KHÔNG NÓI LỜI HUNG ÁC

 

410- KHẨU HÀNH THIỆN: KHÔNG NÓI LỜI HUNG ÁC

(41:00) 7 - Cái hành động thứ bảy này là cái hành động của miệng, là không nói lời hung ác. Đây là cái hành động cuối cùng của cái khẩu nghiệp của chúng ta, của cái hành động của miệng chúng ta.

Lời nói hung ác là lời nói dữ; vu khống người khác; phao phản, bươi móc việc xấu của người khác; lời nói cộc cằn, thô lỗ, mắng nhiếc, mạ lị người; làm cho người khác tức giận, khổ sở, đau đớn.

Người không nói lời nói hung ác, thường dùng lời nói khen ngợi, lời lẽ ôn tồn, trang nhã, hiền hòa, lời nói luôn luôn làm cho mọi người được an vui, yên ổn.

Đó thì, cái lời nói mà không hung dữ thì cái lời nói rất là êm ái. Còn cái người mà nói hung dữ thì lời nói to, nói rất lớn và nói những cái lời nói thô tục, những cái lời nói mắng nhiếc người, những cái lời nói vu khống người.

Chớ có nhiều người nói cái lời vu khống người ta, nói nhỏ nhẹ lắm nhưng mà vu khống người ta đó cũng là lời nói ác đó. Mình nói xấu người ta đó cũng thuộc về cái lời nói ác đó. Mình bươi móc cái chuyện xấu của họ đó là lời nói ác đó. Mình phao người ta cái này, cái kia đó là lời nói ác đó!

Chớ không phải lời nói ác là cái lời mình chửi mắng người ta, mình nạt nộ người ta đó là lời nói ác đâu!

(42:36) Cái lời nói cộc cằn là lời nói ác, mà lời nạt nộ người ta đó cũng là lời nói ác, nhưng phải biết rằng: Có nhiều cái lời nói mà chúng ta không có cộc cằn, không có thô tục, nhưng mà chúng ta bươi móc cái việc xấu của người ta, chúng ta nói xấu người khác, rồi chúng ta phao vu khống người ta, đó cũng là thuộc về lời nói ác.

Nói làm cho người ta bị tù tội, bị chết - người ta không ăn trộm nói người ta ăn trộm đó; người ta không tà dâm mà mình nói người ta tà dâm; người ta không giết người mà mình nói người ta giết người - thì những cái lời nói đó là những cái lời nói ác.

Mặc dù cái lời nói đó rất nhẹ nhàng, nói: “Tui thấy cái người đó đó, cái người đó họ giết cái người kia!” Nhưng mà sự thật ra cái người đó họ không có giết, nhưng mà vì cái thù hận nhỏ trong lòng của mình, họ không nói lời to, nhưng mà họ chỉ vu khống người ta, phao vu người ta làm cái chuyện như vậy để cho cái người đó ở tù chơi. Đó là những cái lời nói ác.

Cho nên cái lời nói ác phải biết phân biệt như thế nào để mà chúng ta biết lời nói ác, chớ không khéo thì chúng ta cứ nghĩ rằng: Chỉ có cái lời nạt nộ, hay chửi mắng, hay mắng nhiếc người ta mới là lời hung ác thì nó không phải đâu. Hung ác có nghĩa là lời nói dữ, lời nói làm cho người ta khổ đau thì đó là lời nói hung ác.

Hiểu rõ như vậy thì chúng ta mới biết được mà để cảnh giác, để mà không có thốt ra cái lời nói đó thì chúng ta mới giữ được cái hạnh của miệng của mình. Còn nếu mình không hiểu thì mình sẽ tưởng là nói như vậy là không phải lời nói hung ác.

Cho nên ở đây Thầy giải thích cho nó rõ, để cho các con học cho nó kỹ, vì nó là cái căn bản đạo đức của đạo Phật, nó là mười cái điều đạo đức của đạo Phật mà chúng ta cần phải trau dồi, cần phải tu tập, cần phải dứt bỏ.

Đó là những điều mà chúng ta cần phải hết sức tu tập, nhiệt tâm tu tập, siêng năng tu tập, chớ không phải chỉ nói miệng suông được, mà phải đem hết cái thân tâm của chúng ta thực hiện đúng mười điều lành này.

Cho nên, kinh Thập Thiện dạy:

Kẻ nào không nói lời hung dữ sẽ được tám món công đức:

1. Nói đúng pháp;

Nghĩa là lời nói chúng ta luôn luôn bao giờ cũng không sai.

2. Lời nói có ích lợi;

3. Lời nói đúng chân lý;

4. Lời nói khôn khéo;

5. Nói điều chi ai cũng vâng theo;

(45:09) Đây, cái chỗ: 4. Lời nói khôn khéo - Có cái khôn khéo mà xảo trá, nhưng cái khôn khéo đây là khôn khéo nói lời nói không có dữ dằn, làm cho người khác nghe nó êm tai, thuận tai; làm cho người khác nghe lời nói mà người ta được vững bụng, không sợ hãi, yên tâm. Đó là lời nói khôn khéo.

Nhiều khi chúng ta không khôn khéo, chúng ta nói nó cũng đúng như vậy, nó cũng y như vậy mà không dụng cái lời nói khôn khéo, làm cho người khác nghe người ta thấy đau khổ trong tâm. Mà người khác đã đau khổ trong tâm thì lời nói đương nhiên được xem là - lời nói không khôn khéo đó - thì đương nhiên được xem là lời nói hung ác.

Nghĩa là cái lời nói nào mà làm cho người ta đau khổ thì lời nói đó đều là lời hung ác hết. Nó bao gồm cả cái lời nói dối, cái lời nói thêu dệt, cái lời nói lật ngược đều là nó thuộc về lời nói hung ác hết, chớ không phải riêng có những cái lời nói này là hung ác đâu.

Cho nên phải hiểu, ở đây cái chỗ 4, cái lợi ích của cái lời nói thứ tư này là lời nói khôn khéo: Đó là chúng ta phải biết sử dụng cái lời nói chúng ta như là chúng ta cầm một cái bào, một cái cưa để mà chúng ta cưa cây, hay hoặc một cái dụng cụ nào đó mà làm cái nghề gì đó, phải tinh xảo đó, thì cái lời nói của chúng ta sử dụng như một ông thợ rành nghề mà sử dụng cái vật dụng của cái nghề đó.

Cũng như một cái ông nông dân thì ổng sử dụng cái cuốc của ổng; cũng như là một cái người thợ cưa, thợ mộc thì họ sử dụng cái cưa, cái bào họ; cũng như là cái người viết văn thì họ sử dụng cái ngòi bút, thì chúng ta là cái người tu theo đạo Phật mà tới cái lời nói hung ác này, thì chúng ta sử dụng cái lời nói khôn khéo của chúng ta để làm cho mọi người đều vui, thì cái điều đó là chúng ta sử dụng phải khéo léo, phải thiện xảo, chớ không phải là thiếu cái này mà được.

Đó đến chỗ này thì khi mà chúng ta tập dần đi cái chỗ mà chúng ta không có nói lời hung dữ, thì nó đưa đến cái chỗ mà chúng ta có những cái lời nói khéo léo, từ đó nó phát sinh ra chúng ta có những cái lời nói rất là khéo léo.

5. Nói điều chi ai cũng vâng theo;

6. Lời nói được nhiều người tin;

7. Lời nói không bị ai chê;

8. Lời nói được yêu mến.

Đó là tám cái điều mà chúng ta cần phải hiểu để mà giữ gìn bốn cái hành động của cái miệng của mình.