408- KHẨU HÀNH THIỆN: KHÔNG NÓI LỜI THÊU DỆT

 

408- KHẨU HÀNH THIỆN: KHÔNG NÓI LỜI THÊU DỆT

(29:19) Người đời thường hay trau chuốt lời nói, đi buôn vật xấu nói tốt…​

Đây là cái hành động thứ hai của cái miệng của mình là nói lời thêu dệt. Bây giờ chúng ta học tới cái hành động thứ hai của cái miệng là nói lời thêu dệt.

Lời nói thêu dệt đó thì ở đây, người đời thường hay trau chuốt cái lời nói của mình:

…​ đi buôn vật xấu nói tốt để bán cho được giá, gạt người mua về không xài được;

Chỉ một chút lòng nhỏ mọn, hờn ghen, liền dùng lời nói thêu dệt để cho đôi bên thù hận có thể giết hại lẫn nhau, làm tổn hại tánh mạng của người khác;

Chỉ một chút lòng ganh tỵ, thù vặt, bèn dùng lời thêu dệt để lung lạc lòng người hoặc để quyến rũ hay gạt gẫm người khác, làm tổn hại danh dự và tài sản cốt để đem lại lợi ích cho mình được nhiều lợi lạc và còn được tiếng thơm, tiếng tốt cho mình.

Mình thêu dệt cái này, nọ, kia để đem lại những cái lợi lạc: của cải tài sản là một, rồi được tiếng tốt này kia cho mình. Đó là lời nói thêu dệt.

Ngược lại, người không có lời nói thêu dệt dùng lời đúng đắn, chánh lý, không gạt gẫm, không lừa bịp, không làm tổn hại danh giá, tài sản, thậm chí cho đến tánh mạng.

Thêu dệt tức là đặt điều nói xấu người khác, khiến cho người khác buồn khổ, có thể đi đến tự tử, quyên sinh tánh mạng.

Vì thế, Thập Thiện dạy:

Người không đặt điều nói xấu người khác có (ba) điều lợi ích cho mình:

1. Được mọi người quý mến;

2. Thường đáp được những câu hỏi khó khăn;

3. Có đầy đủ uy tín cao quý trong cuộc đời.

(31:14) Đó là những cái điều mà chúng ta không có nói thêu dệt, không có đặt điều ra đó. Thêu dệt làm cho nó có vẻ nó đẹp hơn; hoặc là người đó không tốt mình nói người đó tốt; hoặc là người đó tốt mà mình nói cho người khác nói người đó xấu; mình đặt ra cái này, thêu dệt ra cái này kia để làm cho người ta cứ nghi ngờ người này, người nọ, người kia, đó là cái lời thêu dệt.

Chẳng hạn là như bây giờ có một ông mai, ổng đến làm môi giới. Đến bên gái thì nói cái thằng đó như thế này thế khác, mà nó thì uống rượu, hút sách, nó thì chơi bời, nó không biết nghề nghiệp gì hết, mà lại đằng gái thì thôi ca ngợi cái thằng con trai nó trên mây xanh đó, gọi là thêu dệt đó.

Rồi về đến đằng nam để mà làm mai cho đằng nam, thì nói cô ta là vầy: công, dung, ngôn, hạnh đầy đủ, con người hiền đức này kia rõ ràng. Nhưng mà trời ơi, rước về nhà rồi một cái thì họ ở trên trời họ rớt xuống! Thì do đó, những cái lời nói của ông mai như vậy gọi là thêu dệt, làm mai mối.

Rồi tất cả những cái điều mai mối: mai mối mua đất, mai mối làm cái này, mai mối làm cái kia đều là có sự thêu dệt trong đó hết. Để cho người ta nghe, người ta tin, người ta mới đi mua, đi làm cái chuyện đó. Đó là những cái môi giới. Thì những cái thêu dệt đó là cái lời nói thêu dệt, chúng ta không nên làm những cái điều kiện đó mà chúng ta hãy tránh.

Những cái điều mà nói xấu người khác, mình thêu dệt ra cái tốt, cái xấu cho người khác, người ta không có chuyện đó mà nói người ta là làm cái này, làm cái kia, làm cái nọ tồi tệ để cho mọi người không hiểu, tưởng người đó là người xấu vậy, để cho người ta tránh xa cái người đó. Đó là những cái người mà thêu dệt đó, là những người mà không tốt đó.

Chúng ta hiểu biết được như vậy, chúng ta cố gắng mà tránh, giữ gìn cái miệng của mình, đừng có nói những cái điều đặt điều ra mà nói xấu kẻ khác hoặc là nói tốt kẻ khác. Người nào xấu thì mình nói xấu, mà tốt thì mình nói (tốt).

(33:24) Mà tốt xấu mặc họ, chúng ta nói làm gì?

Theo Thầy thiết nghĩ, xấu thì người ta làm ác thì nhân người ta chịu, mà tốt thì người ta làm thiện thì người ta hưởng được cái phước quả. Còn riêng mình, mình nói người ta tốt xấu làm gì? Mình khen cũng không khen, chê cũng không chê. Điều đó là điều tốt của người tu theo Thập Thiện.

Chớ không phải là đem cái chuyện của người ta tốt mình nói, rồi cái chuyện người ta xấu mình cũng nói. Thầy thấy cái chuyện xấu của họ cũng không giấu mà cũng không nói, mà chuyện tốt của họ mình cũng không phô bày mà cũng không nói ra.

Hầu hết thí dụ như quý thầy, các con bây giờ, Thầy nói như thế này: Các con sẽ ca ngợi, khen Thầy thế này, thế khác. Nhiều khi ca ngợi Thầy như ông Phật thì tức là cũng là lời thêu dệt đó các con, không có đúng đâu!

Thầy cũng là bằng xương, bằng thịt, cũng như mọi người, nhưng qua cái nhìn của các con, các con có niềm tin ở Thầy, nhiều khi Thầy không có thần thông, các con nói Thầy quá thần thông, nào là phóng hào quang! Đặt điều nói láo, đó là thêu dệt đó! Thầy đem những cái ví dụ để các con thấy.

Bởi vậy Thầy thấy có những người mến Thầy, trọng Thầy, rồi ca ngợi Thầy một cách không đúng đắn. Cho nên trong kinh Phật có dạy là khen mà không đúng thì cái đó là làm hại Phật, mà chê không đúng thì cũng không làm hại Phật được. Cái gì đúng là đúng, cái gì không đúng là không đúng.

Cho nên mình có nói đi nữa, người ta nói: "Mèo khen mèo dài đuôi" thôi, chớ cũng không có gì hết. Cho nên để cho người ta còn nghiệm xét.

Chẳng hạn là Thầy tu hành đúng thì để người ta còn thấy, còn các con mà nói Thầy tốt thế này, Thầy như thế này thế khác…​ Điều đó là người ta chẳng bao giờ mà người ta tin ở các con đâu, các con có nói gì người ta cũng chẳng tin. Người ta còn thấy qua cái hạnh của Thầy, người ta còn thấy qua cái đức của Thầy.

Cho nên vì vậy ngay cả Thầy mà còn như vậy thì các con có nói: Cái chị này tốt, cái chị này tu như vầy, cái chị kia tu như vầy…​ họ có tin không?

Cũng như bây giờ Thầy nói rằng bây giờ Mật Hạnh tu như vậy, Minh Tông tu như vậy! Các con có tin được không? Chưa chắc đã tin. Bán tín, bán nghi, chưa chắc!

Rồi lần lượt các con sẽ thấy những người đó tu được cái gì, cái gì: "À những vị này giới hạnh nghiêm túc!” Rồi: “Giờ giấc nghiêm túc, tu hành đúng đắn!" Rồi tất cả những cái đó lần lượt: "Mấy vị này nhập định được, hơi thở ngưng", cái gì nó lần lượt các con cũng thấy hết thì chừng đó các con mới tin.

Còn bây giờ Thầy nói cũng chẳng qua là Thầy nói. Thầy nói đúng sự thật đó nhưng mà các con chưa tin đâu.

Cho nên cái thêu dệt (của) các con là muốn làm cho người ta tin chứ gì? Nhưng mà người ta có tin mình được không? Cho nên cái nói của mình có ích lợi gì mình nói. Cho nên chẳng nói gì hết, để cho người ta còn thấy chớ không phải.

Cũng như bây giờ các con nói các con tu được, thì cái đó là cái thêu dệt đó. Mình được, mình biết chắc mình được không? Để cho một người khác người ta nhìn thấy cái chỗ được của mình, người ta thấy được tức là người ta biết chớ sao? Nhưng gì mà mình còn giận, còn hờn, còn phiền não, còn ủ ê cái mặt cũng như là héo xào mà nói: "Tui tu được!" là tu được cái chỗ nào đâu?

Cho nên cái chúng ta chẳng nói được, mà chúng ta được an vui, được thanh thản thì người ta sẽ thấy được cái an vui, thanh thản đó mà người ta biết mình được. Cho nên, mình nói ra có lợi ích gì?

Vì vậy, những cái lời nói mà chúng ta chưa có chứng nghiệm được cho nên chúng ta không có nói. Vì vậy mà không nói thêu dệt, không nói những cái lời nói đó.

Đó thì hôm nay Thầy nói hết để cho các con biết được cái chỗ mà chúng ta giữ gìn cái khẩu hành thứ hai này là: Không nói lời nói thêu dệt. Không khéo chúng ta tưởng là mình nói như vậy là đúng, không có sai, nhưng mà cái nói như vậy nó không hay đâu, nó không tốt đâu.