244- TU TẬP ĐỂ NGƯỜI THÂN CÙNG GIẢI THOÁT

 

244- TU TẬP ĐỂ NGƯỜI THÂN CÙNG GIẢI THOÁT

(46:39) Phật tử: “Xin Thầy giảng rõ cho tất cả các cư sĩ chúng con được hiểu về cách thức tu tập của người tại gia”.

Trưởng lão: Đây là cái phần mà quan trọng nhất. Tại gia tức là mình sống tại nhà của mình. Mà mình tu tập sao mà đối với, cũng như con rồi đối với cha mẹ. Thì vợ chồng đối như thế nào? Rồi con cái trong gia đình của mình đối xử như thế nào? Đó là cái sự cụ thể. Nhưng những cái bài vở này, những cái bài mà học về cái bổn phận mà của người tại gia tu tập theo đạo Phật đó, thì thiệt ra nó là những cái giáo trình mà tu học như Thầy đã nói cho mấy con đã nghe rồi đó. Thì đạo Phật nó có những cái lớp để mà tu tập, để mà từng sống ở trong cái gia đình của mình. Đó là cái lớp Chánh Kiến, Chánh Tư Duy, Chánh Ngữ, Chánh Nghiệp, Chánh Mạng. Đó là những cái lớp để mà học tu sống ở trong cái chiếc áo của người cư sĩ, sống trong cái tập thể, gia đình, xã hội. Đó là những cái lớp mình đang tập sống cái đạo đức không làm khổ mình, khổ người. Đó là những cái lớp học như vậy.

Cho nên nó không phải là nói cái bài học mà về đạo đức, đối với một người cư sĩ mà học về đạo đức, nó có từng lớp rõ ràng chứ không phải là nói mình muốn tu là mình phải học những cái đạo đức như vậy như vậy rồi thôi. Không phải. Nó cũng phải có tầng lớp, nó uốn nắn cho mình có cái cuộc sống, có một cái nhìn, có một sự suy tư. Nó không giống như cái nhìn, cái suy tư của mình hiện giờ. Vì vậy, nó có từng cái lớp học của nó để nó rèn luyện mình. Cho nên trong cái vấn đề hôm nay thì đại khái như các con biết rằng Thầy có soạn thảo cái bộ sách đạo đức nhân bản - nhân quả. Tức là đời sống ở trong gia đình của mình là mình sống ở trong cái quy luật của nhân quả. Cho nên mình thoát ra cái quy luật nhân quả. Mà đang sống trong quy luật mà thoát ra nhân quả là phải có những cách thức sống, cách thức suy nghĩ. Cách thức thấy nó như thế nào thì chúng ta mới sống trong cái nhân quả mà không bị nhân quả chi phối.

Trách nhiệm như thế nào? (Phật tử): Ở đây qua những cái điều mà thưa hỏi Trưởng lão: “Xin Thầy giảng rõ cho tất cả cư sĩ chúng con được hiểu về cách thức tu tập của người tại gia. Bổn phận trách nhiệm phải như thế nào để ngày mai sau khi rời khỏi Tu viện, để biết cách thức tu tập mà không phải uổng chờ thời gian công sức. Không phí uổng thời gian công sức để làm sao gieo trồng được nhân duyên thiện cho tốt. Vì con e sợ nếu không biết phương pháp tu tập thì tất cả sẽ rơi vào tình cảnh cư sĩ không xong mà tu sĩ thì cũng dở. Con xin Thầy từ bi hoan hỉ bố thí dạy bảo cho chúng con”.

(49:28) Trưởng lão: Đó thì đây là một cái lời xin Thầy dạy cho các con, phần nhiều là dạy về đạo đức nhân bản - nhân quả. Như bộ sách đạo đức nhân bản - nhân quả mà Thầy đặt cái tên là Đạo Đức Làm Người. Thì các con thấy như tập một thì nói về ba cái đạo đức của xã hội. Và cái tập hai nó đi vào cái đạo đức của con người, cái bản thân của con người. Và tập ba, tập bốn, tập năm thì nó cũng còn nói về đạo đức bản thân của mỗi con người chứ chưa đến gia đình. Vì vậy thì các con biết rằng cái giáo trình mà học về đạo đức nhân quả thì nó là một cái bài vở, một cái phương pháp cho nên nó rất nhiều điều.

Và chúng ta cũng thấy rằng cái hành động từ cái suy nghĩ, từ cái lời nói, từ cái hành động của thân chúng ta nó cũng vô lượng hành động. Vì trước cái cuộc sống chúng ta nó có nhiều chuyện để mà chúng ta có những cái hành động trong những cái chuyện đó. Cho nên nó không phải là có một cái hành động này là đúng hay hoặc là hành động kia là đúng, hay hành động nọ là sai. Nó không phải chỉ có một vài cái hành động, hay năm, mười hành động mà nó vô lượng hành động. Hễ nó tiếp duyên thì nó có những hành động mới khác hơn nữa, cho nên nó là vô lượng. Mà vô lượng như vậy là cái nhìn, cái suy nghĩ của chúng ta, nó cũng phải vô lượng sự nhìn thấy và sự suy nghĩ của chúng ta đúng Chánh Kiến, Chánh Tư Duy, Chánh Ngữ, Chánh Mạng. Do cái sự suy nghĩ như vậy nó trở thành cái môn học. Nếu mà chúng ta không học thì chúng ta không biết.

Cho nên hiện bây giờ thì chúng ta không có thì giờ để mà chúng ta giảng rộng ra cái đường lối này. Vì ngày mai thì quý Phật tử sẽ biết rằng cái chương trình của Phật giáo, nó sẽ có những cái lớp học này. Mà mỗi lớp học thì nó phải kéo dài một năm một lớp học. Ví dụ như vào học cái lớp Chánh Kiến thì chúng ta phải học có một cái nhìn. Ở trong cái nhìn qua một cái góc độ nhân quả, không còn qua góc độ đúng sai phải trái như xưa nữa. Cho nên chúng ta phải học một năm. Trong cái sự học tập đó thì nó có sự rèn luyện tu tập để làm cho chúng ta sống quen đi cái nếp sống mới. Nó không còn cái nếp sống cũ nữa, không theo cái lối phong tục cũ nữa. Cho nên nó có cái khác.

Và đồng thời thì chúng ta cũng học cái lớp thứ hai thì chúng ta học cái suy nghĩ. Hồi nào chúng ta có sự suy nghĩ, nhưng mà sự suy nghĩ chúng ta hầu hết là đem lại sự đau khổ cho chúng ta. Còn cái sự suy nghĩ hiện giờ gọi là Chánh Tư Duy, nó đem lại chúng ta một niềm sống an vui và hạnh phúc. Do cái chỗ mà chúng ta có học tập, có rèn luyện thì chúng ta mới thông suốt được. Còn bây giờ vì một cái lớp học nó như vậy, nó cả năm như vậy mà cô đọng trong một buổi học thì không thể hết được. Cho nên vì vậy mà Thầy sẽ tóm lược lại để cho chúng ta biết cách, mà chúng ta hôm nay chúng ta tu tập cho rõ ràng.

Bây giờ giả dụ bây giờ chúng ta sống ở trong gia đình mà chúng ta, như Thầy hồi sáng có nói. Như đức Phật tóm lược lại cho dạy cho cái người đệ tử Sa di của mình đầu tiên tức là La Hầu La. Thì ông dạy La Hầu La như thế nào? Mỗi lần muốn nói ra một cái điều gì thì chúng ta suy nghĩ cái lời nói đó. Nếu nó không làm hại mình hại người, không làm hại mình, không làm hại cả hai thì mình mới nói. Và như vậy thì hàng ngày chúng ta muốn làm hành động gì, muốn nói một cái điều gì, muốn suy nghĩ một cái điều gì thì chúng ta xét cái đó nó có hại mình, hại người, hại cả mình và hại người không? Nếu mà không thì đó là mình sẽ nói. Và như vậy rõ ràng nó là nhân quả.

(53:00) Bởi vì cái đạo đức nhân quả nó không làm khổ mình. Mà giờ mình suy nghĩ cái lời nói đó mình nói ra nó không làm cho người ta đau khổ, không làm cho mình khổ, mà không làm cả hai đau khổ thì mình sẽ nói. Thì hiện giờ chúng ta nên tập nghĩ, suy nghĩ cẩn thận thì chúng ta nói. Lỡ mà chúng ta có nói ra mà làm khổ người, khổ mình hoặc là khổ cả hai thì mình nên cố gắng khắc phục mình. Nhắc nhở mình từ đây về sau không được nói lời nói đó nữa. Từ đây về sau phải chừa, không được nói những lời nói như vậy nữa hay hoặc là những hành động như vậy nữa, hay hoặc là những sự suy nghĩ như vậy nữa. Đó là cách thức chúng ta đối xử trong gia đình thì đối xử như vậy trong gia đình. Thì nó biến ra những cái đức hạnh, cái hạnh của nó.

Cái hạnh của nó sống như thế nào? Nhẫn nhục - tùy thuận - bằng lòng. Bởi vì, khi mà mình suy nghĩ như vậy thì ngay mình làm được những cái điều này, thì cái đó là cái hạnh nhẫn nhục. Ví dụ người ta chửi mình, mà mình suy nghĩ để mình nói một cái lời nói gì đó mà làm cho người ta khổ, nhất định là mình không nói. Cũng như bây giờ người ta chửi mình, mình biết là cái tâm mình nó sân lên rồi. Nhưng mà bây giờ mình muốn chửi người ta lại. Nhưng mình suy nghĩ bây giờ mình nói người ta lại, mình chửi người ta chó hay trâu hay là chửi đồ này đồ kia. Thì mình nói, mình suy nghĩ: “Bây giờ nói ra lời nói như vậy thì mình cũng không thua gì họ, và như vậy mình nói như vậy là làm khổ người ta. Tốt hơn là mình không có nói”. Do đó, cho nên vì vậy, mình ngăn cái ác pháp đó đi. Cho nên nó không, cái lời nói nó không hung dữ nữa. Và cuối cùng thì mình thấy mình không có nói ra cái lời nói hung dữ. Do đó, mình không tạo cái nhân ác. Cho nên cái quả người ta chửi mình thì lập tức người ta không có chửi nữa, người ta bỏ người ta đi vào. Không lẽ người ta chửi suốt ngày sao?

Cho nên, cuối cùng thì coi như mình học về cái đạo đức nhân bản - nhân quả. Tức là cái cơ bản của con người chúng ta đi vào đạo Phật thì phải sống như vậy. Cho nên các con nhớ kĩ. Vì vậy, thường Thầy đã viết ở trong cái bảng khắc vào cái bia đá mà Thầy nhắc ở phía trước gần ở bên cái điện Phật. Thì Thầy có nói: “Đừng nhìn mọi vật điều đúng sai, phải trái mà hãy nhìn nó bằng thiện ác”. Mình nhìn nó thiện thì nó sẽ đem lại không có sự khổ đau cho mình cho người, mà ác là nó có sự khổ đau. Cho nên khi mà nó đúng như vậy thì mình dừng lại, mình không có làm những cái điều ác. Đó là cách thức của chúng ta tu tập, mà không ngờ làm những điều đó lại nó có ba cái đức. Đức là nhẫn nhục, tùy thuận và bằng lòng. Nó làm tất cả đều vui.

(55:31) Cho nên mấy con nhớ rằng những cái cuốn sách mà Thiền Căn Bản mà Thầy dạy thì nhẫn nhục, tùy thuận, bằng lòng, nó nằm ở trong cái chỗ tư duy suy nghĩ này. Nó biến ra cái phương pháp mà chúng ta tu tập, làm cho gia đình chúng ta càng ngày càng vui vẻ. Mọi người càng ngày càng thấy hạnh phúc. Trước kia thì mình không dằn được, mình giận dữ, mình nói thế này thế khác, mình bỏ ăn bỏ uống. Hôm nay, mọi chuyện nó có xảy ra, mình thấy vui vẻ, ăn uống cũng vui vẻ. Không có buồn rầu, không có làm cho người khác khổ tâm mà mình cũng không khổ tâm. Và như vậy rõ ràng là cái con đường của đạo Phật nó thực tế ngay trong gia đình chúng ta. Mà chúng ta biết tu căn bản như vậy thì chúng ta sẽ được giải thoát.

Cho nên tóm lược lại là chúng ta nên tu tập bằng đạo đức không làm khổ mình khổ người. Bằng những hành động suy tư, từng hành động, từng lời nói, từng cái suy nghĩ của chúng ta trong tâm của chúng ta. Thì như vậy chúng ta sẽ có kết quả giải thoát hoàn toàn. Chứ đừng nghĩ rằng bây giờ tui vào đây là phải thọ Bát Quan Trai, phải giữ gìn tám giới, phải ăn chay, phải ăn một bữa. Về gia đình ăn ba bữa, mình cũng tự nhiên mình ăn ba bữa có gì đâu? Chưa phải lúc mình ăn một bữa thì mình tu đừng có vội vàng. Mình vội vàng mình tu là làm chướng ngại cho gia đình của mình. Làm cho khổ cả gia đình mình thì không có hay ho gì hết. Cho nên mình phải biết cách vừa tu giải thoát cho mình mà vừa làm cho những người thân của mình được giải thoát nữa. Đó mới chính là cái phương pháp tu của đạo Phật.

Cho nên đạo Phật là một cái nền đạo đức nhân bản - nhân quả. Cho nên đức Phật có nói là cái đoạn kinh, đức Phật nói như thế này: “Nếu mà tu cái mục đích của đạo Phật đến với con người là không làm khổ mình, khổ người. Mà người nào đã không làm khổ mình, khổ người đó là đạt được cái mục đích của đạo Phật rồi, đâu cần tu những gì, pháp gì khác đâu”. Nếu mà chúng ta không làm khổ mình khổ người thì luôn luôn tâm hồn chúng ta thanh thản, an lạc. Nó luôn luôn nó vui, nó hạnh phúc, nó có gì đâu mà khổ nữa đâu. Các con thấy bây giờ mình ngồi đây mình buồn buồn, tức là tự mình đã làm khổ mình rồi. Thì mình đâu có để tự làm khổ mình, tức là đạo đức không làm khổ mình, phải không? Rồi có người chửi mình, mình không giận không gì hết thì tức là đạo đức không làm khổ mình.

(57:38) Thật sự ra nói về đạo đức mà không làm khổ người thì nó dễ, mà không làm khổ mình thì nó phải sáng suốt. Mà sáng suốt thì mới không làm khổ mình, phải không? Cho nên vấn đề mà tu ngay ở trong đạo Phật thì các con tu rất bình thường. Gia đình mình sống như thế nào, con cái sống như thế nào, sao mình cũng tùy thuận, nhẫn nhục được hết, đó là mình tu rồi. Mình không làm khổ một người nào nữa hết. Hồi nào thì mình còn to tiếng, hôm nay mình nói ngọt ngào, nhẹ nhàng làm cho người ta mến phục mình liền. Thì như vậy từ mình mới lôi cuốn họ vào cái nền đạo đức này.