516- TIẾP THEO CẦN XẢ SẮC, THANH, HƯƠNG, VỊ, XÚC, PHÁP

 

516- TRAU DỒI TÂM XẢ

3- TIẾP THEO CẦN XẢ SẮC, THANH, HƯƠNG, VỊ, XÚC, PHÁP

(15:58) Kế đó quý vị phải tiếp tục…​

Nghĩa là xả được năm cái thứ này rồi, bây giờ đó, sắc dục mình tránh xa rồi, tâm mình thấy nó không có còn ham sắc dục nữa; tiền bạc của mình thấy mình tự tại không cần dùng tiền bạc nữa; danh tiếng thì mình cũng không ham nữa rồi; ăn thì mình ngày một bữa rồi để sống rồi; ngủ thì mình thấy tỉnh thức rồi, thì bắt đầu mình mới tu tới.

Chớ còn nếu mà nó chưa được cái này mà vội tu tới nữa, thì cái này chưa xả mà cái kia tu tới nữa thì nó trói luôn chớ nó không có xả được ra đâu.

Đó thì các thầy nhớ kỹ, con đường của đạo Phật phải tu cái nào cho được rồi mới tu tới cái kế. Còn tu cái này chưa được: ăn thì còn ba bốn bữa, ngủ thì lúc nào cũng muốn ngủ, tiền bạc thì còn cất cả túi, nghe người ta khen thì nở mũi mừng, thấy con gái thì nhìn…​ thì như vậy thì tu tập tới xả sáu cái pháp dục lạc nữa của thế gian thì chúng ta xả không nổi.

Bởi vì sáu cái pháp dục lạc của thế gian này nó hơn cái này nữa. Cho nên, khi xả được cái này rồi thì chúng ta mới tiếp tục chúng ta xả vô lượng sáu cái pháp dục lạc của thế gian nữa.

Vậy thì sáu cái pháp dục lạc thế gian này là gì?

Là sắc, thinh, hương, vị, xúc, pháp.

Đó, bây giờ chúng ta mới thấy sáu cái pháp này nó là cái đối tượng, là cái hình sắc, cái tiếng, cái hương vị của các pháp thế gian, nó cám dỗ chúng ta vô cùng lận.

Còn cái kia là cái cuộc sống của chúng ta đó, đó là năm cái thứ dục lạc, đó là cái cuộc sống của chúng ta. Còn cái này là cái đối tượng của tâm của chúng ta, nó luôn luôn nó cám dỗ, thu hút chúng ta để nó trở về nó phục vụ cho năm cái thứ dục lạc ở trên.

Chúng ta phải thấy rõ được cái đường đi của nó: Nó tiếp xúc với sắc, thinh, hương, vị, xúc, pháp.

Sắc ở đây không phải là sắc dục. Như ở trên, cái ngũ dục lạc ở trên đó là sắc dục, đó là tình ái, sắc dục đó. Còn cái sắc ở đây là hình ảnh, sắc tướng. Thấy một cái máy cassette, thấy một cái ca, thấy một cái bàn, đó là cái sắc. Mà cái sắc đó nó làm cho chúng ta ham thích, nó gợi cho chúng ta thích thú nó thì đó là chúng ta bị sắc cám dỗ. Còn cái kia là sắc dục, nó khác, hai cái này nó khác nhau.

Thinh là âm thanh.

Hương là mùi, hương là hương thơm.

Vị là mùi vị mặn, ngọt, cay, đắng…​

Xúc là va chạm.

Pháp là các pháp mà chúng ta đã - tức là pháp ở đây muốn nói là những cái kiến chấp ở trong đầu của chúng ta, những cái sự hiểu biết ở trong đầu của chúng ta gọi là pháp.

Chớ không phải đây là những cái pháp là bàn, ghế, tủ…​ là pháp đâu, không phải! Chữ “pháp” ở đây phải hiểu là những cái hiểu biết ở trong đầu chúng ta, hiểu biết cái này, cái nọ kia, đó là pháp đó.

(18:41) Đó cho nên chúng ta phải xả cái đó ra, xả ly cái đó ra. Bởi vì cái đời sống của chúng ta từ khi mà được hiểu biết thì chúng ta huân biết bao nhiêu sự hiểu biết, những phong tục tập quán, những cái này cái kia, nó dính mắc.

Cũng như bây giờ mình ở trong chùa, hằng ngày, tới cái ngày kỵ giỗ gì đó của Hòa thượng này, Hòa thượng kia mà không cúng thì bà con rầy rà vô cùng lận. Hay hoặc là ngày tư ngày Tết mà không cúng bái, thì người ta đến chùa mình mà không cúng bái thì người ta kiếm chuyện này, chuyện kia đủ thứ hết.

Đó là những cái pháp mà nó bắt buộc chúng ta phải - trói buộc chúng ta làm nô lệ cho cái phong tục tập quán đó.

Cho nên chúng ta phải bứt nó ra, vì vậy mà chúng ta xả bỏ nó đi. Mặc mấy ông nói gì nói, tui làm thầy tui phải giữ đúng cái hạnh tui, tui đâu có làm cái chuyện mà mê tín như vậy. Đó, thì như vậy là chúng ta đã phá những cái pháp đó.

Phải hiểu những cái gì, chớ còn không hiểu, chúng ta hiểu một cách cạn cợt, thì chúng ta thấy chữ pháp này như là pháp thế gian, pháp xuất thế gian là các pháp thì cái đó không đúng. Phải biết chỗ dùng chữ pháp nó ở cái vị trí nào để gọi nó là dục lạc.

Đó thì, ở đây Thầy giải thích như vậy để chúng ta biết được để mà chúng ta xả bỏ nó. Còn nếu không biết được thì lấy gì mà chúng ta xả bỏ nó được?

Vậy sắc là gì?

Bây giờ đã chỉ cho nó được sáu cái pháp dục lạc rồi. Người ta thường nói nó có năm cái dục lạc này, người ta nói: Sắc, thinh, hương, vị, xúc, người ta bỏ pháp.

Người ta quên mất đi: Đối tượng của pháp là ý của chúng ta; đối tượng của xúc là thân của chúng ta; đối tượng của vị là lưỡi của chúng ta; đối tượng của hương là mũi của chúng ta; đối tượng của âm là lỗ tai của chúng ta; đối tượng của sắc là mắt của chúng ta, rõ ràng là sáu chớ tại sao họ lại bỏ?

Họ nói là có ngũ dục lạc, thì ngũ dục lạc là năm cái ở trên, chớ còn sáu cái dục lạc ở dưới này là cái đối tượng để cho tiếp xúc với sáu căn của chúng ta mà sanh ra cái tâm ham muốn.

Đó thì như vậy chúng ta mới thấy nó mới sanh ra cái Thọ, rồi Thọ nó mới có Ái chớ? Đó là trong Thập Nhị Nhân Duyên Phật đã chỉ cho chúng ta thấy từ cái duyên này nó mới sanh inh ra duyên kia.

Do đó chúng ta mới hiểu được như vậy là sáu cái pháp dục lạc chớ không phải năm pháp. Bởi vì hầu hết là quý thầy dựa vào cái sự hiểu biết không có thực hành, cho nên ngắt bỏ cái pháp đi, để cho còn có những cái đó gọi là dục, còn cái pháp không dục sao? Không dục sao lại chấp? Không thích nó sao lại chấp nó mà tranh luận với nhau?

Mình cho rằng cái pháp mình đúng, tức là cái kiến chấp pháp đó, thì người ta nói mình sai thì mình phùng mang, trợn mắt lên mà cãi, thì không phải là mình thích nó sao?

Đó là những cái mà chúng ta bị nó lôi cuốn ở trong cái thích thú làm chúng ta dính mắc ở trong đó.

Đến đây Thầy giải thích từng phần.

Sắc là gì?

Sắc là mọi hình ảnh của các pháp.

(21:49) Nghĩa là cái vật gì ở trong thế gian này thì nó có cái hình ảnh đó, thì đó gọi là sắc. Có nhiều người hiểu chỗ này là sắc dục đó, thì cái đó là hiểu sai.

Mà hễ các hình ảnh đó thì nó phải:

…​ có sức cám dỗ và lôi cuốn tâm ta, làm cho tâm ta thích thú, gợi lên khả ái, khả lạc, khả hỷ.

Nó làm cho chúng ta thích nó, cho nên nó khả ái, khả lạc, khả hỷ. Đó thì, những cái hình sắc của mọi vật đều là nó có cái sự như vậy.

Thinh là âm thanh của các pháp có sức cám dỗ và lôi cuốn tâm ta, làm cho ta dễ chịu, ưa thích, gợi lên khả ái, khả lạc, khả hỷ, khiến ta thích thú, say mê.

Một người mà nghe nhạc đồ đó, họ thích lắm, họ gật gù, gật gù theo điệu nhạc, rồi họ thích thú họ nhảy rumba rồi họ nhảy tùm lum tà la, họ nhảy đầm đồ đó, đó là họ thích lắm. Cho nên nó gây cho họ có những cảm giác khả ái, khả lạc ở trong đó. Đó là những cái âm thanh nó làm cho họ bỏ thời gian rất là phí cuộc đời của họ!

Hương là mùi thơm của các pháp, có sức cám dỗ và lôi cuốn tâm ta, làm cho ta dễ chịu, ưa thích, gợi lên khả ái, khả lạc, khả hỷ, khiến ta thích thú say mê.

Những điều này quý thầy không thể chối cãi được.

Nghĩa là chúng ta có nghe cái mùi thơm: “Chà! Cái bông này thơm quá!” - thì đó là đã khả hỷ, khả ái rồi, đã thích thú rồi! Mình chỉ khen nó như vậy là đủ biết cái tâm của mình nó đã bị gợi lên những cái khả ái, khả lạc của nó rồi.

Vị là mùi vị ngon, ngọt, cay, đắng, chua, mặn…​ của các pháp, có sức cám dỗ và lôi cuốn tâm ta làm cho ta dễ chịu, ưa thích, gợi lên khả ái, khả lạc, khả hỷ, khiến cho ta thích thú, say mê, khó quên.

(24:10) Nghĩa là ăn rồi mà còn nhớ cái bánh đó, nay là một tháng rồi: “Trời! Ăn cái bánh đó ngon quá!” - bây giờ cũng còn nhớ cái ngon ngọt đó nữa! Thì đó là khó quên chớ sao? Cho nên nó làm cho chúng ta thích thú, say mê cái miếng ăn của chúng ta.

Mà ăn rồi thì nuốt vô khỏi cổ rồi thì nó còn ngọt ngon gì đâu, mà cái quên nó không quên, nó nhớ hoài: “Mai mốt ba có đi chợ, đi thành phố mua cho con cái bánh đó, con ăn thấy ngon quá!”. Mà nay ăn cả tháng rồi, mà còn nhắc ông già phải đi mua cho mình ăn nữa, thì đó là khó quên đó.

Xúc là sự va chạm vào các pháp sanh ra cảm thọ êm ấm, nóng, mát, lạnh, đau nhức, nhẹ nhàng, khinh an, hỷ lạc, lâng lâng, say say, cảm giác khoái lạc, cảm giác sung sướng, cảm giác mừng vui, cảm giác buồn khổ, v.v.. Đó là xúc đó.

Thì chúng ta thấy những cái cảm giác mà người tu thiền chúng ta đều gặp những cái cảm giác này, toàn là cái thứ không có đúng đắn, cái thứ sai lạc, cái thứ làm cho chúng ta thích thú, say mê, cho nên nó gợi lên cho chúng ta những cái điều kiện không hay cho con đường tu tập.

Cho nên ngồi tu mà có cái trạng thái nào đó thì biết rằng đó là xúc tưởng hỷ lạc sanh ra chớ không cái gì khác hơn hết, vì vậy mà chẳng để tâm theo nó mà làm gì.

Nói tóm lại thì các cảm giác của chúng ta gồm có ba:

1. Thọ lạc;

2. Thọ khổ;

3. Thọ bất lạc bất khổ.

Chớ không có gì khác hơn hết. Vì cái sự xúc chạm đó mà nó sanh ra những cái thọ, mà sanh ra những cái thọ thì đó là thọ lạc, thọ khổ và thọ bất lạc bất khổ.

Đó thì ở đây quý thầy đã thấy, Thầy giải thích như vậy thì chúng ta thấy năm cái dục lạc này quý thầy đã rõ ràng và không có còn chạy theo nó nữa. Vì chạy theo nó nữa, nó gợi lên khả lạc, khả ái, khiến cho ta thích thú.

(26:26) Cho nên khi mà ngồi thiền, quý thầy thấy có trạng thái khinh an, hỷ lạc, nó lâng lâng, say say, nó làm cho mình thích thú, cảm giác khoái lạc ở trong đó, do đó mình cứ ngồi hoài, ngồi hoài, nhưng mà đó là cái hang quỷ của quý thầy đó, không bao giờ mà quý thầy thoát ra khỏi cái hang này đâu!

Nếu mà quý thầy cứ thích thú nó, nó gợi cho quý thầy thích thú để chạy theo cái thọ lạc, thọ khổ, thọ bất lạc bất khổ.

Thọ lạc thì nó lâng lâng, mà thọ khổ thì nó đau, nó nhức, nó lạnh, nó nóng, nó nặng…​ đó là thọ khổ. Mà thọ bất lạc bất khổ thì quý thầy ngồi thiền nghe không lạc không khổ gì hết, tưởng là nó đúng, nhưng mà quý thầy thiếu vận dụng, thiếu chủ động, thì quý thầy đang ở trong cái thọ bất lạc bất khổ. Tưởng là mình ngon lành thiền định rồi nhưng mà cái đó là rơi vào cái cảm giác thọ bất lạc bất khổ.

Ở đây Thầy giải thích để cho quý thầy hiểu rõ cái chỗ tu thiền của quý thầy sai, tưởng là cái chỗ thọ bất lạc bất khổ đây là đúng nhưng mà sự thật đó là sai. Bởi vì ở trên, lạc và khổ, thì quý thầy đã hiểu rồi, bây giờ thọ bất lạc bất khổ cho nó là đúng. Sai!

Chúng ta ở trong đó là chúng ta có sự vận dụng, có sự điều khiển, chớ không phải là ở chỗ ngồi đó mà hưởng thọ bất lạc bất khổ. Cho nên hầu như người tu thiền mà không biết, tưởng cái chỗ này là đúng, cái chỗ này là định, thì cái này là sai, không đúng.

Người tu thiền là đưa chúng ta đi đến chỗ làm chủ sinh tử, làm chủ cái sống, chết, cho nên từng phút giây vận dụng đi như thế nào để bắt đầu cái thân không thở, các hành ngưng mà không chết.

Từ đó chúng ta phục hồi lại sự sống nó bằng cách nó thở lại, hoạt động trở lại rồi trở về cái hơi thở bình thường, thì đó là chúng ta đã làm chủ được sự sống chết. Chớ không phải ngồi đó mà thọ hưởng cái thọ bất lạc bất khổ trong đó!

Bởi vậy có bao giờ mà người ngồi tu thiền mà người ta vô trong đó mà người ta tìm cái lạc ở trong đó đâu? Cơ thể người ta mệt nhọc quá sức, vì cơ thể càng ngày càng suy yếu, người ta buộc lòng phải phục hồi cái sự sống của nó, cho nên người ta mới ngồi lại người ta vận dụng để cho cái cơ thể nó được nghỉ ngơi, nó thư giãn, mà nó quân bình, nó không rối trật tự ở trong đó, để lấy lại cái sức qua ngày hôm sau làm việc.

Còn quý thầy có được hỷ lạc thì vô ngồi để mà trông cho ngồi đó để đi tìm cái dục lạc đó, thì đó là cái tâm còn bị khả hỷ, khả ái, khả lạc, gợi lên những sự mê thích, say mê trong thiền định. Tu hành như vậy là tu hành không đúng!

(28:43) Pháp ở đây chỉ cho tất cả sự hiểu biết…​

Đó, ở đây Thầy xác định cái chỗ chữ “pháp” đây.

Pháp ở đây chỉ cho tất cả sự hiểu biết cổ kim đến triết học, văn học, sử học, địa lý học, thiên văn học, toán học…​ toàn bộ kinh sách của các tôn giáo trên thế gian này đều gọi là pháp.

Bởi chữ “pháp” ở đây để chỉ cho các cái môn học, các cái pháp, thậm chí cả kinh sách của Phật nữa, lời dạy của Phật cũng đều là pháp hết.

Đây là pháp thật, chớ không phải là cái tượng trưng cho các cái vạn hữu xung quanh chúng ta là pháp, cái này chữ “pháp” kia nó dùng khác.

Hồi nãy Thầy nói “vạn hữu đó là pháp”, đó là cái chỗ dùng chớ không phải…​ - bởi vì cái danh từ để chỉ, nhiều người rất lầm lạc.

Tất cả các pháp đó Phật dạy: Đó là kiến chấp của thế gian. Nó có sức cám dỗ và lôi cuốn tâm ta, làm cho ta ưa thích, xem đó là Chánh Pháp, đúng pháp, ôm chặt khư khư, không muốn rời bỏ, cho đó là khuôn ngọc, thước vàng, làm mẫu mực cho đời sống thường nhân hoặc tu hành.

Các pháp này có sức lôi cuốn tâm ta, khiến ta ưa thích; gợi lên những sự hiểu biết này khả ái, khả hỷ, khả lạc khiến ta dính mắc không buông xả được, vì thế mới có tranh luận hơn thua.

Đó thì quý thầy thấy, cái giải thích của Thầy ở đây quý thầy thấy rất rõ. Do cái chỗ mà không thấy các pháp như thế nào để rồi dính mắc ở trong đó, rồi mới có cái sự tranh luận hơn thua, mới chia ra pháp này, pháp kia, pháp nọ, toàn là những cái kiến chấp mà thôi, không có gì cái mà giải thoát hết!

Bây giờ quý thầy đã hiểu rõ toàn bộ các pháp ở thế gian là pháp cám dỗ…​

Nghĩa là các pháp thế gian là pháp cám dỗ hết.

…​thu hút, lôi cuốn tâm con người đi đến chỗ làm ác, tạo bao cảnh khổ đau cho nhau.

Đó thì, chúng ta chấp pháp thôi, rồi chúng ta tranh nhau, chúng ta không nể nang những cái gì hết. Chúng ta “sạc” với nhau bằng lưỡi gươm, miệng kiếm, chúng ta không có từ nan những cái gì hết khi mà chúng ta chấp cái pháp đó.

Bằng chứng là quý thầy cũng thấy rằng, người ta tranh luận nhau về các pháp, rồi người ta nói xấu nhau thầy này, thầy khác. Đó là những cái điều không hay cho những cái người mà không thấy các pháp thế gian lôi cuốn họ, làm cho họ khởi lên khả ái, khả hỷ, khả lạc đó.